نگاهی به «کت چرمی»، یکی از عناوین مهم گیشه تابستانی | مصلح اجتماعی تنها

محمد عنبرسوز | شهرآرانیوز؛ اولین نمایش «کت چرمی» در چهل و یکمین دوره از جشنواره فیلم فجر، امیدواری‌های زیادی را در بین مردم و منتقدان ایجاد کرد؛ نقطه‌ای روشن در یکی از خاص‌ترین دوره‌های جشنواره که به ۹ نامزدی و دریافت یک سیمرغ بلورین بازیگری برای این فیلم منجر شد. نخستین فیلم سینمایی بلند حسین میرزا محمدی که یک درام جنایی و معمایی خوش ریتم با مایه‌های پررنگ اجتماعی است، از حدود یک ماه پیش به نمایش عمومی درآمده و فروشی در حدود ۱۰ میلیارد تومان را به ثبت رسانده که برای اثری با این مشخصات پذیرفتنی و امیدبخش است.

طغیان فردی

قصه «کت چرمی» از سرکشی یک کارمند بهزیستی به مؤسسه خیریه‌ای که قشر آسیب دیده جامعه را تحت حمایت قرار می‌دهد، آغاز می‌شود. عیسی فرهمند کارمند تک رو و آرمان گرای بهزیستی است که به خاطر همین احساس مسئولیت بیش از حدش، در آستانه از دست دادن شغل خود قرار گرفته است، اما همچنان نمی‌تواند به وقایع پیرامونش بی اعتنا باشد. به این ترتیب است که پای قهرمان قصه به ماجرایی پیچیده باز می‌شود و خیلی زود می‌فهمد که در پس لایه ظاهری، چیزی جریان دارد که همه سعی می‌کنند روی آن سرپوش بگذارند. از اینجاست که الگوی محبوب و رایج طغیان یک قهرمان تنها و جسور علیه یک تیم مافیایی فاسد، صاحب نفوذ و قدرتمند شکل می‌گیرد.

محتوای اجتماعی

یکی از مهم‌ترین نکات درباره عوامل «کت چرمی» حضور محمد حسین مهدویان در مقام مشاور کارگردان این فیلم است. مهدویان به عنوان یکی از مهم‌ترین فیلم سازان جوان یک دهه اخیر سینمای ایران، دو سال پیش با فیلم «مرد بازنده» گام به جشنواره فیلم فجر گذاشت؛ اثری که نقش اول آن بر عهده جواد عزتی بود و از جهات مختلفی با «کت چرمی» شباهت دارد.

از منظر ساختاری، قصه این دو فیلم مشابهت زیادی دارد و لحن فنی و هنری عواملی که معمولا مهدویان را همراهی می‌کنند، در «کت چرمی» نیز هویداست. با این حال فیلم حسین میرزا محمدی در قیاس با «مرد بازنده» اثری گرم تر، با مایه‌های پررنگ‌تر ملودرام است و ازآنجایی که به اندازه فیلم مهدویان از قواعد گونه نوآر متأثر نشده است، طبیعتا ارتباط بهتری با مخاطب خود برقرار می‌کند.

با این حال «کت چرمی» از جهت قصه اجتماعی خود، اثری سردرگم و پرحرف محسوب می‌شود. از فیلمی حرف می‌زنیم که به نظر می‌رسد در پرداختن به موضوعات اجتماعی زیاده روی کرده و آن قدر درگیر پوشش دادن آسیب‌های مختلف اجتماعی شده که سخت بتوان گفت هدف اولیه فیلم چه بوده است. موضوعات پردامنه‌ای همچون رواج اعتیاد در میان نوجوانان، سوء استفاده از افراد طبقه فرودست برای حمل و قاچاق مواد مخدر، خودکشی، قتل، قصاص، تعرض، رانت خواری و... از مواردی هستند که «کت چرمی» به شکل‌های مختلف به آن‌ها اشاره می‌کند.

در ادامه حتما بخوانید نگاهی به فروش سینما‌های استان در تیرماه و مقایسه آن با خرداد | ثبات فروش

زوج سازی دل نشین

ایفای نقش اصلی «کت چرمی» بر عهده جواد عزتی، به عنوان یکی از مهم‌ترین بازیگران مرد سال‌های اخیر سینمای ایران قرار گرفته است. او در این فیلم هم یک اجرای‌تر و تمیز دیگر را به نمایش می‌گذارد و همچنان خودش را به عنوان بازیگری به سینمای ایران معرفی می‌کند که می‌تواند یک تنه هر فیلمی را نجات دهد، هرچند که بازی او در «کت چرمی» در حد و اندازه‌های بهترین نقش آفرینی هایش نیست.

این بازیگر کارکشته و کاریزماتیک در سال‌هایی که به پختگی میان سالی خود نرسیده بود هم می‌توانست آثار متوسط سینمای ایران را دیدنی کند؛ لذا تماشای «کت چرمی» می‌تواند به واسطه نمایش اجرای یک بازیگر جاافتاده در یک فیلم پرکشش و خوش ساخت، پیشنهاد وسوسه کننده‌ای برای تابستان گرم مخاطبان سینما باشد.

بخش مهمی از توفیق عزتی در «کت چرمی» به کنش و واکنش‌های او با دو هنرپیشه دیگر فیلم برمی گردد. ارتباط متقابل عیسی و ثریا که از جنس رابطه عاطفی پدر و دختری است و رگه‌های ملودراماتیک اثرگذاری هم دارد، باعث به چشم آمدن هر دو هنرپیشه و در نهایت سیمرغ گرفتن حاتمی شد. از سوی دیگر، همراهی پرفراز و نشیب عزتی و صابر ابر نیز در طول قصه به کار فیلم می‌آید؛ زیرا ابر هم در «کت چرمی» از آن پوسته کلیشه‌ای جوان افسرده و بدحال خارج شده است و در قالب یک مأمور امنیتی-انتظامی باهوش و مقتدر، دوئت جذابی را با همکاری جواد عزتی، به نمایش می‌گذارد.